Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Tiyatro Yardımı İçin Açılan Davalar

Haberi okudum:

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca özel tiyatrolara sağlanan 2013-2014 ödenekleri bir hayli tartışma yaratmış, önceki yıllarda ödenek alan bazı tiyatroların ödeneği kesilince, "Gezi'ye destek verdikleri için" bu durumun ortaya çıktığı öne sürülmüştü.
Genco Erkal, Gülriz Sururi, Rutkay Aziz, Ferhan Şensoy, Levent Üzümcü, Orhan Aydın, Kemal Kocatürk ve Emre Kınay’ın da aralarında olduğu sanatçılar bakanlığın "keyfi ayrımcılığına maruz kaldıklarını ve kendi yandaşlarına birden fazla ödenek gösterildiğini" açıklamış, kararın iptali ve yürütmenin durdurulması için davalar açmıştı.

Ortaoyuncular da konuyla ilgili olarak 14 Aralık 2013 tarihinde kararın haksız ve hukuka aykırı olduğu, hangi değerlendirme ölçütlerine göre dava konusu işlemin tesis edildiğinin açık olmadığı, bu yıla kadar hep devlet yardımı alındığı, bu yıl devlet yardımından mahrum bırakılmalarının siyasi içerikli olduğunu iddia ederek kararın iptali ve yürütmesinin durdurulması için dava açtı.


Aydınlık gazetesinin haberine göre, davada Ankara 9. İdare Mahkemesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca Yerel Yönetimlerin, Derneklerin, Vakıfların ve Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara İlişkin Yönetmeliğin 1., 2. ve 9. maddeleri göz önüne alındığında, komisyonun hangi değerlendirme ölçütleri kapsamında maddi destekten yararlandırılmama kararı vermesinin net olarak ortaya konulmadığının görülmesi üzerine kararın iptali ve yürütmeyi durdurma kararı verdi.

Haberde geçen 1,2 ve 9.Maddeleri hatırlayalım:

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; kültür, sanat ve turizmi geliştirmek ve tanıtmak için hazırlanan projelere Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden yapılacak yardımlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

MADDE 2 – (1) (Değişik:RG-9/2/2012-28199) Bu Yönetmelik, yerel yönetimlerin, asıl amacı kültür, sanat,turizm ve tanıtım faaliyeti olan dernek ve vakıfların projelerine Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden yardım yapılması ve bu yardımların kullanılması, izlenmesi, denetlenmesi ve kamuoyuna açıklanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
         (2) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından kurulan veya kamu personelini desteklemek için kurulan dernekler ve aynı amaçlarla Türk Medeni Kanununa göre kurulan vakıflar bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

Değerlendirme ölçütleri
MADDE 9 – (1) Yardım taleplerinin komisyonca değerlendirilmesinde aşağıdaki ölçütler göz önünde bulundurulur:
a) Projenin kültür, sanat ve turizm değerlerini yaşatıcı, yayıcı, tanıtıcı, destekleyici olma niteliği, yeterliliği ve önemi.
b) Teşekkülün sahip olduğu alt yapı, tesis ve donanım.
c) Projenin gerçekleştirileceği yöredeki ulaşım imkânları.
ç) Projenin gerçekleştirileceği yöredeki konaklama kapasitesi.
d) Projenin sosyo-kültürel gelişime katkısı.
e) Varsa, daha önceki proje ve faaliyetlerin uygulanmasındaki başarı derecesi.
(2) (Mülga:RG-9/2/2012-28199)
(3) Sosyo-ekonomik açıdan diğerlerine göre daha az gelişmiş yörelerde uygulanacak projelere öncelik verilir.”

Yönetmeliğin 14. Maddesini de hatırlamak gereklidir:
“Yardımların kamuoyuna duyurulması
MADDE 14 – (1) Bakanlık, yardım yapılan teşekküllerin isimlerini, teşekküllere ilişkin bilgileri, yardımın amacını, konusunu ve yapılan yardım tutarlarını, izleyen yılın Şubat ayı sonuna kadar resmi internet sitesinden ve basın açıklamaları ile kamuoyuna duyurur.”

Mahkemenin hangi kararı  iptal ettiğini ve yürütmesini durduğunu anlayamadım doğrusu. Orta Oyuncuları için alınan kararı mı yoksa  2014 yılına ait verilen tüm yardımlara ait alınan kararı mı? Orta Oyuncuları için alınan özel bir karar yok ki. Orta Oyuncuları’na yardımın verilmemesi zımmî olarak bir karar mı sayılıyor? İptal edilen ve yürütmesi durdurulan karar 2014 yardımları ise yardım alan diğer tüm tiyatrolar zora girdi demektir.

Orta Oyuncuları ve diğer tiyatrolar geçen senelerde yardım alırken “değerlendirme ölçütlerini” biliyorlar mıydı, merak ettiler mi, sordular mı? Bakanlık son iki yıldır “Yardımların Kamuoyuna Duyurulması” başlığı altında sorumluluğunu yerine getirdi mi? Örneğin yardım tutarlarını, yardımın amacını açıkladı mı ve bunu Şubat ayı sonuna kadar yaptı mı? Bu sene yardım almadıkları için itiraz eden tiyatro topluluklarının geçen senelerde bu hususlarla ilgili olmamalarını o yıllarda yardım almalarına mı bağlamalıyım?

Yönetmelik Madde 12’de  “2) (Değişik:RG-15/1/2013-28529) Teşekküllerin etkinlikleri İl Müdürlüğü personelince izlenir. Teşekküller tarafından düzenlenen sonuç raporlarının ve harcama belgelerinin İl Müdürlüğüne ibrazından sonra etkinlik raporu ilgili Genel Müdürlüğe gönderilir. Etkinliklerin izlenememesi halinde yardımların, etkinliklerin amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının tespiti için; projelere ilişkin bilgi, belge, kayıt ve raporlar ile basında çıkmış haber veya görüntülü dijital dokümanlar esas alınarak etkinlik raporu hazırlanır.” denilmektedir. Yâni yardım alan kurumlar kendileri ile ilgili “amac”ı bilmekte ama kamuoyu bilmemektedir. Kendileri yardım aldıkları sürece de diğerleri için ne olduğunu bilmeyi merak etmemekteler.

Aslında açık olarak söylemek istediğim şu: Herkes kendinden yana..

Ben kurumların ayrı ayrı davalar açtıklarını anladım. Muhtemelen aynı metni kullandılar. Birisi için alınacak karar diğerleri için içtihat olacak. Ama Özel Tiyatrolar Birliği gibi bir yapının olmamasına da üzüldüm. Bence yaşanan son olayların öğrettiği en önemli şey Özel Tiyatrolar’ın bir birliğinin olması gerektiğidir. Böylelikle meslek disiplini sağlanır ve “sapla saman” ayrılır. Birlikte hareket etmekte çok yarar vardır.

 Ben bu süreçten dâvâ açan tiyatroların bekledikleri gibi bir kararın çıkmayacağını düşünüyorum. Her şeye rağmen tiyatroların hukuk yolunu denemelerine memnun oldum. Her adım ilerisi bir kazanım olacak. Tuğla tuğla yükselecek bina.


Melih Anık

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Atatürk ve Muhsin Ertuğrul ve de '.....çü'ler

Haldun Taner’in "Keşanlı Ali"si

Türk Tiyatrosu’nun Meseleleri